PB»* jfe JH
r #<s
■,m
iC*
1
11
v :L rm/^
II
y - k?
MWW>-
PA
/yey kv
»X:' j y-y-
WM
<V 1 k1 -
föf - -/J
b\nJ# ügtff
tó a?»
vensters in Neuss zijn de kerkelijke kunst eene open
baring geweest, na zooveel jaren van verval. Nu kent
men weer, hoe het licht door gekleurde vensters ons
kan tooveren de geheimzinnigheid van een altaar en
alle symboliek daarvan. Maar wel is deze oergeweldige
kunst voor den bedorven smaak van dezen tijd, en dan
bedoel ik daarmee ook de kerkelijke smaak, nog onver
wacht groot, om direct begrepen te kunnen worden;
getuige de smartelijke en lange strijd, zoowel voor den
kunstenaar, als den priester, die hem de opdracht daartoe
verstrekte, om eerst na tien jaar het geluk te mogen
hebben, dat het aartsbisschoppelijk decreet van verban-
ninning werd opgeheven en de vensters in het godshuis
konden worden opgenomen. De laatste groote kerkelijke
opdracht gold, in de oud-romaansche kerk van Wittlaer
26 vensters te maken, waar het hem ten slotte gelukt
is, in die middeleeuwsche kerk, de moderne kunst te
paren aan die grootsche kunst van voorbijgegane eeuwen.
Deze vensters toonen ons de sterke innerlijke vooruit
gang en ontwikkeling van den kunstenaar, sedert zijn
Neuss-tijd. Was er toen nog een enkele maal sprake
van onrust, soms hier en daar eenige onzekerheid; in
het werk van Wittlaer is vastgelegd: de verheven rust,
de heldere klaarheid, en de alomvattende eenheid. In
de uitbeelding geheel symbolisch, maar geen starre,
vaste, soms doodsche, doch vragende, twijfelende en
naar de waarheid tastende, gaat het ver boven alle gods
diensten uit, gedragen door echte groote menschelijkheid.
In de groote drie vensters van het koorapsis, die slechs
drie kruizen vertoonen, heeft hij dooreen kleurengloed en
door de hooge vergeestelijking van het kruismotief, een
zoo treffende hoogte bereikt, dat men er onwillekeurig,
als vastgenageld, voor blijft staan. Dit nu lijkt me het
hoogste, wat de kunstenaar op dat gebied bereikt heeft.
-if
"X I
l v- -* »®a\ '1
.y
'A
V /V' <K N
r- -
V-'-'
'V -Si".
LE FORGERON
JjK-V f'
TEEKENING
